Белгілі жазушы, драматург, сценарист, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері Әкім Тарази 92 жасқа қараған шағында өмірден өтті. Бұл туралы ақын Бауыржан Қарағызұлы өзінің әлеуметтік желідегі парақшасында хабарлады. Бұл – қазақ әдебиеті мен мәдениеті үшін орны толмас ауыр қаза.
Қайғылы хабарды Қазақстан Жазушылар одағының баспасөз қызметі де растады.
«Қадірлі ақсақалымыз Әкім Тарази өмірден озды. Қонақасы мен жерлеу рәсіміне қатысты ақпарат қосымша хабарланатын болады», – делінген жазушылар одағының хабарламасында.
Өмір жолы мен шығармашылық бастауы
Әдебиет әлемінде өзіндік қолтаңбасын қалдырған Әкім Тарази (Әкім Уртайұлы Әшімов) — 1933 жылы 9 қыркүйекте Алматы қаласында дүниеге келген.
Еңбек жолын 1956 жылы Шу ауданында мұғалім болып бастаған ол, кейін қазақ баспасөзінің әр саласында қызмет атқарды: «Ара» сатиралық журналында фельетонист, «Қазақстан пионері» газетінде жауапты хатшы, «Қазақфильм» киностудиясында бас редактор, Кинематографистер одағының бірінші хатшысы, Жазушылар одағының хатшысы, сондай-ақ Мәдениет министрлігінде кеңесші болып еңбек етті.
1990 жылдардан бастап жоғары оқу орындарында дәріс беріп, өнер мен әдебиеттің жас буынына тәлімгер болды. Т.Жүргенов атындағы өнер академиясының доценті, Қазақ ұлттық өнер университетінің профессоры атанды.
Әдеби және өнер саласындағы мол мұрасы
Әкім Таразидың әдеби шығармашылығы қазақ прозасының биік белесіне айналды. Оның «Ақбердінің ауласы», «Бұлтқа салған ұя», «Тасжарған», «Қорқау жұлдыз», «Шер», «Қиянат», «Мұстафа Шоқай», «Тәж», «Жаңбырлы түндер» секілді романдары терең философиялық мазмұнмен ерекшеленеді.
Жазушының қаламынан туған драмалық туындылар да еліміздің түрлі театр сахналарында қойылып, көрерменнің ыстық ықыласына бөленді. «Күлмейтін комедия», «Жақсы кісі», «Жолы болғыш жігіт», «Ақын, періште, махаббат», «Махамбет» сынды пьесалары — қазақ драматургиясының алтын қорына енген шығармалар.
Киносценарист ретінде де зор еңбек сіңірген қаламгердің «Тұлпардың ізі», «Арман атаман», «Қараш-қараш», «Мұстафа Шоқай» атты туындылары ұлттық киноның жауһарларына айналды.
Марапаттары
Әкім Таразидың еңбегі ел ішінде де, шетелде де жоғары бағаланды. Ол:
- 1994 жылы – «Құрмет белгісі» орденімен,
- 1997 жылы – «Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері» атағымен,
- 1999 жылы – Абай атындағы Мемлекеттік сыйлықпен,
- 2011 жылы – Франц Кафка атындағы халықаралық әдеби сыйлықпен (Прага),
- 2015 жылы – «Отан» орденімен,
- 2021 жылы – «Қазақстанның Еңбек Ері» атағымен марапатталған.
Мәңгілік мұра
Әкім Таразидың шығармалары қазақ әдебиетінің алтын қорына енді. Оның шығармашылығы — терең ой, биік рух, шебер стиль үйлескен көркем мұра. Ол – тек жазушы ғана емес, бірнеше буынға рухани бағыт берген тұлға.
«Мінбер» редакциясы жазушының отбасы мен туған-туыстарына, қаламдас інілері мен оқырмандарына қайғырып көңіл айтады.
Парақшамызға жазылыңыз
