Семей полигонының астындағы құбыжық

Ол неден пайда болады? Бұған әзірге жауап жоқ. Әлемнің өзге қиырын сөз ет­пес бұрын, өз еліміздегі сондай ана­моль­ды нүкте жөнінде айта кеткен жөн. Мә­селен, өткен ғасырдың 90-жылдарының соңы­на қарай Семей полигонын ғарыш серігі арқылы түсірілген суретте сыры жұм­бақ белгілер табылған. Ғалымдар таң­ғал­ғанын жасыра алмаса керек. Өйткені су­ретте полигон астында белгісіз аса ірі жән­діктің қозғалып жүргені бай­қалған. Бұл не? Көктен түсірілген жүз­де­ген су­рет­терді салыстыра отырып, ға­лым­дар қоз­ғалыстағы белгісіз дүниенің алып ай­даһарға келетінін аңғарды. Ға­лымдарды қы­зықтырғаны – ұзындығы бір­неше ша­қырымға кететін алып жән­діктің біресе оң­ға, біресе солға жиі қоз­ғалып тұруы. Бі­рақ әлемде ондай ірі ай­даһардың болуы мүмкін бе?
Әрине, жоқ. Демек, бұл айдаһарға ұқ­са­ғанымен, өзге дүние болуы мүмкін деген шешімге келген. Сон­да не? Ақыры ұзақ зерттеудің нәти­жесінде ғалымдар Семей полигонының ас­тында анамольды кеңістік барын анық­тады. Бір таңғалар­лық жайт, қыстыгү­ні әлгі маңды қар баспайды екен. Тіп­ті жапалақтап жауған қардың өзі белгілі нүктеге жеткен соң, еріп кетіп отырған. Ол жердегі топы­рақ­тың жылуы қыстыгүн­­дері өзге жақта қат­ты аяз болып тұр­ған­ның өзінде, кем дегенде 10-5 градус жы­­лылықты сақтайды екен. Ал жаз айла­рында анамольды өңір­де көп өзгешелік біліне бермейтін кө­рі­неді. Әрине, ға­лым­дар алғашында бұл яд­ролық сынақ­тар­дың, радиацияның әсері болуы мүм­кін дескен. Бірақ зерттеу барысында ана­мольды өңір сынақ болған жерден кем дегенде 10-15 шақырым алыс ор­на­лас­қан. Жалпы, тосын құбылыс бай­­қал­ған аймақтың ауқымы – 20 шаршы ша­­қырымды алып жатыр. Аймақтағы тосын жайт 1997 жылы белгілі болға­ны­мен, әлі оның жұмбақ сыры шешілмеуде. Дегенмен Қазақстан және Ресей ға­лым­дары полигон астында болған анамольды кеңістікті, «Сынақ алаңының астында яд­ролық жарылыстардың әсерінен бір­неше жарқыншақтар пайда болған. Бұл өз кезегінде жердің төменгі қырты­сын­да­ғы жылуды сыртқа шығаруда. Қыста қар­дың еріп кету салдары содан» деген шешімге келуде. Алайда бұл соңғы қор­тынды емес. Әлі де ол анамольды өңірді кеңі­рек, тереңірек зерттеу қажет деседі ғалымдар. Дегенмен Ресей уфологтары бұл «жат ғаламшарлықтардың ісі болуы мүм­кін» дегенді айтады. Өйткені мұндай ана­мольды кеңістіктер тек бұрынғы Се­мей полигонының маңынан ғана та­бы­лып отырған жоқ, Байқоңыр ғарыш ай­лағы және Сарышаған полигондарынан да байқалған. Тіпті бұл маңдар сыры беймәлім белгісіз ұшатын табақшалардың (НЛО) жиі торуылдайтын мекеніне ай­налып үлгерген деседі ресейлік уфолог­тар.
Жалпы, мұндай анамольды өңірлер әлемде жеткілікті. Бір қызығы, солардың бәрі ядролық сынақ жасайтын поли­гон­дардың маңына орналасқан. Бәлкім, бұл өзге ғаламшарда өмір сүріп жатқан жат- жұрттықтардың бақылау зертханалары ма екен? Кім білсін? Бәрі де мүмкін. Өйт­­кені ондай аймақтар бар екені жал­пы­лама айтылғанымен, ондай өңірлерде бо­лып жатқан оқыс оқиғалар, тосын жайттарды құзырлы орындар қатаң құ­пия ұстауда. Неге? Ол жағы белгісіз. Де­мек, ол жерде белгілі бір сыр жатуы анық. Сондай бір құпиясы шешілмеген ана­мольды маңға Бермуд үштағаны жа­тады. Бұл талайдың басын жұтқан жойыт мекен, 1945 жылы белгілі болған. Содан бері он мыңдаған адамды, жүздеген ұшақ­ пен кемелердің ажалына себепкер бол­ған. Алайда ол жерден ешқандай өлік­тің не болмаса із-түзсіз кеткен ке­ме­лердің қирандысы табылмайды. Сонда олар қайда? Бұл да – әлем ғалымдарының әлі күнге бас қатырып, таба алмай отыр­ған жұмбағы. Рас, ғарыштан түсірілген суреттерге қарағанда Бермуд үштаға­ны­ның астында Мысыр және америкалық үндістердің (соның ішінде ацтек, кещуа, майя тайпалары) тұрғызған пирамида­ла­рына ұқсаған пирамида табылған. Бұл не? Су асты өркениеті бүршік жарған ме­кен бе? Әлде басқа ма? Бұл да – шешуі та­был­маған көп сауалдың бірі. Семей по­ли­гонының астынан табылған анамольды кеңістікке ұқсас анамольды өңір АҚШ-тың атақты ядролық сынақтар жасайтын Невада полигоны маңынан да табылған. Жалпы, оның көлемі 35-40 шақырымды алып жатқан көрінеді. Бұл сынақ ала­ңын­да АҚШ-тың аса құпия зертханалары ор­наласқан. Түрлі деңгейдегі ядролық қарулар сынайтын да осы жер. Ол жердегі анамольды өңірдің де құпиясы әлі ашыл­ған жоқ. Неден пайда болды? Белгісіз. Тек көптеген ғалымдар жер бетіндегі адам­затқа қарағанда, әлдеқайда озық са­налы жат ғаламшар иелері әлгіндей қа­терлі ядролық сынақтар өтетін жерлерді бақылауына алған деседі. Мүмкін. Аса бір құпиясы мол жер мәңгілік мұз басып жатқан Антарктида да бар. Қалыңдығы 3-4 мың метр мұз басқан ірі «Шығыс» де­­ген көл жатыр. Оның маңында көп­теген мемлекетттердің зерттеу стансалары орналасқан.Бірде АҚШ-тың ғарыш серігі мұз басқан көлдің астында аса қуатты магниттік өріс барын тіркеген. Содан кейін-ақ америкалықтар ол жер­де зерттеу жұмыстарын жасап жатқан мамандарды кері қайтарып, әскерилердің бақылауына алған. Демек, ғарыштан түсірілген суреттерде жалпақ жұртқа жа­рия етуге болмайтын бір құпияның жат­қаны анық. Әйтпесе ол маң неге әс­ке­рилердің, соның ішінде АҚШ Ұлттық қауіпсіздік агенттігі жеке қарауына ала­ды. Мұдай жайтты сол жерде жұмыс жа­сап жатқан Ресей ғалымдары да байқаған. Олардың дәлелдеуі бойынша бетін 3-4 мың метрлік мұз басып жатқан көлдің астыңғы қабаты 10-18 градусқа дейін жылы көрінеді. Бұл не жұмбақ? Тіпті тереңде ауа бар, өсімдіктер өсуі де мүмкін дейді ресей ғалымдары. Дегенмен көп­шілік ол жерде Үшінші рейх салған адам саны екі миллион болатын жерасты қа­ласы бар деседі. Ол қаланың аты «Жаңа Берлин» деп те атайды. 1945 жылы КСРО-дан жеңіліс тапқан Гитлер отбасы, дос­тары және көптеген ғалым-инже­нерлерді ертіп, алдын ала даярлап қойған Ан­тарктидадағы үңгірге жасырынған дегенді алға тартады. Жалпы, бұл жайын­да аңыз көп. Мәселе аңызда емес, мәң­гілік тоң-мұз басқан көлдің астында маг­­ниттік өріс қайдан пайда болды? Үстіне ит байласа тұрмайтын суық көлдің түбі неге 18 градусқа дейін жылы? Бұл да ға­лымдардың басын қатырып отырған жұм­бақтардың бірі деуге болады.

Сейсен ӘМІРБЕКҰЛЫ

“Айқын”